Sunucu Altyapıları Nasıl Oluşturuluyor?
Merhaba, bugün sizlere E-Ticaret platfomlarında tercih edilen altyapılardan ve bu yapıların nasıl işlediğinden kısaca bahsetmek istiyorum. Yine sunucu ve hosting tarafında ne gibi sorunlar yaşanmakta ve e ticaret web siteleri ne gibi olumsuzluklarla karşılaşmakta yazımda biraz da bunlara değineceğim.
Herkesin bildiği gibi web sitelerinin barındırıldığı paylaşımlı sunucu alanlarına hosting adını veriyoruz. E ticaret altyapıları için hostingi başlangıç ve orta düzey bir çözüm olarak nitelendirebiliriz. Peki hosting sunucuları data center üzernde nasıl yapılandırılıyor? Bunun için alt kısımda yer alan görsele göz atmakta fayda var;
Hosting altyapılarını anlayabilmek için en üst noktaya bakmamız gerekiyor ve bu noktada fiziksel sunucuları (Dedicated Server) görüyoruz. Burada altyapı büyüklüğü kadar fiziksel sunucuya yer vermemiz mümkün. Bu fiziksel sunucular gerçek donanım kaynaklarına sahip performansı yüksek makinelerdir. Örnek bir dedicated server donanımını 160 GB ram 32 core işlemci olarak düşünebilirsiniz.
Bu fiziksel sunucular üzerinde bir disk yapısı bulunmaz ve storage adını verdiğimiz Cloud ve yedekli disk yapıları üzerinde çalışırlar. Yine bu alanı örneklendirmek gerekirse 500 TB olarak düşünebilirsiniz. Yapının bu şekilde çalışma nedeni, fiziksel sunucularda bir donanım arızası yaşanması durumunda tüm konfigüsasyonun diğer fiziksel sunuculara migrate edilmesi ve herhangi bir kesinti yaşanmadan web sitelerinin yayına devam edebilmesidir.
İki yapını wmvare, hyper-v gibi yazılımlarla sanallaştırılmasından oluşturlan sunuculara ise hosting suncusu adı verilir. Hosting sunucuları barındırdıkları paket detaylarına göre farklı konfigürasyonlarda olabilirler ve sanal sunuculardır. Düşük bir hosting sunucusunu 2core cpu ve 2gb ram olarak düşünebilirsiniz. Daha yüksek seviyede bir hosting sunucusu için 16GB ram ve 8 core cpu örneği verebiliriz. Bu tamamen altyapı seçimine ve içerisinde barındırılacak web sitesi adedine göre değişmektedir.
Bir sonraki aşamada, sunucular içerisinde yönetim panelleri yardımı ile (cpanel, plesk ve maestro panel) web sitelerine ayrılan paylaşımlı web alanlara ise hosting adı verilmektedir. Burada dikkat edilmesi gereken nokta hosting sunucularının paylaşımlı olmasıdır. İçerisinde barındırılan tüm sitelerle kaynak paylaşımı yaparlar ve donanım konfigürasyonu barındırma limitlerine göre belirlenir.
Hosting Seçiminde Nelere Dikkat Edilmesi Gerekir
Hosting seçiminde göz önünde bulundurulması gereken bazı limitler vardır bunlar;
Platform seçimi – Linux / Windows: Kullandığımız yazılım diline uygun bir platform tercih etmemiz gerkemektedir. .asp dilleri için windows php yazılım dili için ise linux platform tercih edebilirsiniz. Php uygulamalar windows sunucularda da çalışmakla birlikte performans açısından linux tercih edilmelidir. .asp .net dilleri için ise windows zorunlu bir tercih olacaktır.
Disk alanı: Yine web sitenizin içeriğine uygun bir disk alanı tercih etmeniz gerekiyor. Tasarım dosyalarınız, içerikte yer alacak resim video gibi materyaller bu seçim için dikkat edilmesi gereken detaylardır.
Veri tabanı: Yazılımınızın kullandığı veri tabanına uygun bir platform seçmelisiniz, mysql veri tabanı her iki platformda çalışırken mssql veri tabanı için windows ve Microsoft SQL kurulu bir altyapı ihtiyacınız olacaktır, diğer detayları ise şöyle sıralandırabiliriz;
- Trafik limiti
- Subdomain
- Private name Servers
Sadece bu kriterler yeterli mi?
Hosting seçerken dikkat edilmesi gereken en önemli nokta ‘’Bir web sitesinin tüketebileceği CPU limiti’’dir.
Eğer küçük bir projeniz varsa bu durumu önemsemeyebilirsiniz fakat wordpress ya da e-ticaret gibi uygulamalar kullanıyorsanız CPU limiti sizler için en önemli nokta. Hosting firmaları genelde bu limileri son kullanıcı ile paylaşmazlar, bunun yerine paket çeşitliliği ile uygun altyapıyı size sunalar. E ticaret gibi önemli bir projeniz varsa altyapı seçiminde bunu firmanıza danışmakta fayda olacaktır.
Yüksek performans alabilmeniz için SSD altyapıda veri tabanı ve web server’ı iki farklı sunucuda konumlandırılmış ve kullandığınız scripte uygun optimizasyonu olan bir hosting altyapısı tercih edebilirsiniz.
Sunucularda CPU Tüketimi Nasıl Oluşuyor?
Kullanıcılar web sitenize eriştiğinde arka planda bir çok sorgu oluşmakta. Bu sorguları, ürün resimleri, ürün açıklamaları, java scriptler css dosyaları ve veri tabanı sorguları olarak düşünebilirsiniz. Sayfanızdaki sorgu sayısı ne kadar fazla ise, sunucu üzerinde tükettiğiniz cpu ve ram oranları da aynı oranda yükselecektir. Js ve css dosyalarını çeşitli uygulamalar yardımı lie minimine etmek ya da gereksiz ise yazılım tarafından kaldırarak bir miktar performans artışı yakalayabilirsiniz.
Sayfa sorguları nasıl ölçümleyebilirsiniz?
En çok merak edilen detaylardan biri de bu, sayfanızda yer alan sorgu ve istekleri gtmetrix.com aracılığı ile kontrol etmeniz mümkün. GTmetrix.com üzerinden web sitenizin açılış hızını, sayfanın ürettiği trafiği ve sorgu adedini görebilir, buna göre yazılım optimizasyonu sağlayabilirsiniz.
Yukarıda yer alan görselden örneklersek, web sitesinin açılış sayfası 6mb ve 348 sorgu içermekte. Sitenin açılış süresi ise 10 saniye. Bu sadece 1 kullanıcı için oluşan bir değer, anlık olarak bu site üzerinde 100 kişi olduğunu düşünürseniz, 600MB trafik ve 34.800 gibi bir sorgudan bahsetmek mümkün. Buda sitenin iyi bir altyapıda dahi açılmayacağı anlamına geliyor. Buradan yola çıkarak yaşanan yazaşlık ve performans sorunlarının%5o’sini yazılım kaynaklı düşünebilirsinz.
E-ticaret sitelerinde en sık yaşanan sorunlar
Bunlardan ilkini anlık trafik artışı olarak adlandırabiliriz. Zaman zaman e ticaret sahipleri Google Adwords ve sosyal ağlardaki reklamlardan web sitelerine anlık olarak çok yoğun bir trafik akışı sağlayabiliyorlar. Arka planda uygun altyapı seçilmediği zaman sitenin yavaşlaması ve açılmaması gibi sorunlar oluşabiliyor. Bu gibi sorunlarla karşılaşmamak için web sitenizi yoğun yük altında test edebilirsiniz.
Sitenizin yük altında nasıl çalıştığını ölçümleyin!
Bunun için size loadimpact.com u önerebilirim, Loadimpact.com, web sitenize anlık trafik gönderebileceğiniz bir araç. Trafiğin hangi tarayıcıdan geleceğini, sitede kalınacak süre gibi detayları seçebilmenize imkan veriyor. Bu şekilde reklam yatırımı yapmadan sitenizin aşırı yük alında nasıl çalıştığını, ne gibi tepkiler verdiğini inceleyebilirsiniz.
E-ticaret gibi pakerformans tüketimi yüksek yazılımlarda belli bir optimizasyon ile hostingde barınmak mümkün. Fakat yüksek trafikler karşısında hostingin yetmediği durumlar da söz konusu, bu aşamada VDS sunucu tercih edebilirsiniz.
Ne zaman sanal sunucuya geçmeliyiz?
- Artan ziyaretçi sayısı – 5K+ (Günlük Tekil Hit)
- %30’dan fazla uzun süreli işlemci kullanımı.
- MySQL ve MS SQL veri tabanları ile çok sık bağlantı kurulması.
- Sayfa sorgu sayısındaki artış.
- Sunucu üzerinde çalışan cron’lar (zamanlanmış görevler)
Hosting veya Sunucu Seçimi Neden bu kadar Önemli? Para kazanmak ve ticari bir altyapı kurarak oluşturduğunuz alışveriş sitenizin en iyi şekilde size geri dönüş sağlaması ilk hedefinizdir. Bu nedenle nasılki bir markette bulunan vitrin ve mobilyalar müşteriler için önemli ise aynı oranda bir alışveriş sitesinin sahip olduğu donanın ve hosting altyapısı ziyaretçiler için çok önemlidir.
Altyapı Seçiminde Nelere Dikkat Edilmeli?
Firewall: Güvenlik, E ticaret siteleri için çok önemli bir konu, ilk etapta benim siteme kim saldıracak diye düşünebilirsiniz. Fakat ileriki aşamada, iyi işler başardığınızda Dos DDOS gibi saldırılarla karşılaşabilirsiniz. 2016 verilerine baktığımızda Türkiyeyi en çok DDOS saldırısı yapılan ülkeler sıralamasında 3. olarak görmekteyiz.
Bu gibi durumlarda mutlaka firewall desteği sunan bir firma ile çalışmalısınız. Bunu seçim önesinde paket detaylarından ya da firmayı arayarak öğrenebilirsiniz. Eğer hali hazırda kullandığınız firma bu desteği sağlamıyorsa Cloudflare gibi ek servisler ile gelen saldırıları bertaraf etmeniz az da olsa mümkün olacaktır.
Yedekleme: Diğer bir önemli konu ise yedekleme, yedeklemeyi sadece projenin silinmesi olarak düşünmemek gerek. Özellikle yazılım tarafında düzeltemeyeceğiniz bir sorunla karşılaştığınızda yedeğinizin bulunması iyi bir çözüm. Plesk, cPanel gibi paneller aracılığı ile günlük yedek alınabildiği gibi altyapı sağlayıcınızın da haftalık ya da aylık yedekleme hizmeti verdiğinden emin olmalısınız.
SSL sertifikaları: SSL’i sadece sanal pos entegrasyonu için bir gereklilik olarak görmek pek doğru değil. Son yıllarda SSL sertifikası bulunan sitelerin google SEO sıralamalarında ön planda yer aldığını görmekteyiz. Yine son dönemde chrome tarayıcılar üzerinden SSL sertifikası bulunmayan bir site ziyaret ettiğinizde “bu site güvenli değil” gibi uyarılarla karşılaşılmakta. Sanal pos entegrasyonunuz olsun ya da olmasın, satış yapın ya da yapmasın, 2017 yılı itibariyle SSL bir web sitesi için olmazsa olmazlar arasında.
Sayfanın yüklenme hızı: Yukarıda bahsetmiştik, sayfa sorguları ne kadar yoğunsa yüklsenme süreniz de aynı şekilde artacaktır. Hızlı yüklenen ve minimum sorgu ile çalışan bir hem kullanıcı deneyimi hem de google sıralamalarında iyi sonuçlar almanıza yarayacaktır.
CDN: CDN, E-ticaret siteleri için önemli bir çözüm, özellikle yurtdışı üzerinden trafik sağlıyorsanız sitenizin farklı lokasyonlarda barınması performansınızı arttıracaktır. SSL gibi bu da google’ın son yıllarda önemsediği bir hizmet. CDN hizmetini veri tabanı, site içeriği ya da tüm içerik olmak üzere bir çok farklı metodda kullanmanız mümkün. CDN ile ilgili kurulum ve bilgiyi WordPress CDN kurulumu yazımda bulabilirsiniz.
Ücret iade garantisi: Aldığınız hizmet ya da destektren her zaman menun olmayabilirsiniz. Bunun için koşulsuz iade sağlayan bir firma ile çalışmalısınız. Aldığınız himzeti denemeli, projenizi yayına almalı ve kullanacağınız altyapıyı her yönüyle test etmelisiniz. Bir sorunla karşılaştığınızda mutlaka iade hakkınız bulunmalı.
Yükseltilebilir kaynak: Doğru bir altyapı seçmek önemli fakat başlangıç aşamasında daha küçük bir altyapı tercih etmiş olabilirsiniz. Daha fazla kaynak kullanan ve esnek bir yapıya gereksinim duyan projeler için Hostinden üst paketlere ya da VDS gibi sunucu servislerine geçiş yapabilirsiniz. Geçiş aşamasında kullandığınız paketin ücretini yükseltmede de kullanabilmelisiniz.
7/24 Destek: Saydığımız bu olumsuz koşullar günün herhangi bir saati oluşabilir. Dolayısıyla ihtiyacınız olan anda hızlı bir şekilde destek alabilmeniz oldukça önemli. Seçtiğiniz firmanın 7/24 destek verdiğinde ve 30 dakikada cevap alabileceğinizden emin olmalısınız.
Kesintisiz yayın: Sayfanızın zaman zaman kesintiye uğraması google sıralamalarında düşüşlere ve gerilemelere sebebiyet verebilir. Bunun için sitenizi uptimerobot gibi araçlara bağlayabilir ve yayın kesintinizi ölçümleyebilirsiniz. Altyapı seçiminde %99.9’a yakın oranlar veren ve en az kensinti yaşayacağınız bir firma tercih etmelisiniz.